De invoering van het European Rail Traffic Management System (ERTMS) kan het beste worden aanbesteed in meerdere contracten voor de infrastructurele werkzaamheden en één of meerdere contracten voor de ombouw van het materieel. Dat zijn de uitkomsten van een analyse uitgevoerd door een werkgroep van aanbestedingsexperts van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, ProRail, NS en externe deskundigen.
Het nieuwe spoor- en treinbeveiligingssysteem ERTMS wordt vanaf 2016 gefaseerd uitgerold over het Nederlandse spoor. Tot en met 2016 wordt in een zogenaamde planuitwerkingsfase toegewerkt naar de aanbesteding van ERTMS. Een van de belangrijkste onderdelen van de aanbesteding- en contracteringsstrategie is het aantal contracten waarin de invoering van ERTMS wordt vastgelegd.
De werkgroep van aanbestedingsexperts heeft vijf aanbestedingsscenario’s getoetst aan de hand van de Delphi-methode. Het eerste scenario betreft één gezamenlijk contract voor infrastructuur en materieel. Het tweede scenario omvat één totaalcontract voor de infrastructuur en een totaalcontract voor de treinen. Als derde mogelijkheid wordt één aanbesteding voor de gehele infrastructuur en meerdere contracten voor het materieel genoemd. Optie vier betreft meerdere contracten voor de infrastructurele werken en één totaalcontract voor de treinen. Scenario vijf beschrijft meerdere contracten voor infrastructurele werken en ook meerdere aanbestedingen voor de voertuigen.
De analyse laat volgens de werkgroep zien dat de vier scenario’s waarin de infrastructurele werkzaamheden afzonderlijk worden aanbesteed van de werkzaamheden aan het materieel beter scoren dan wanneer deze in één contract (scenario 1) worden vastgelegd. “Wanneer er wordt gekozen voor één groot geïntegreerd contract voor zowel infrastructuur als materieel dan wordt de verantwoordelijk voor één interface grotendeels bij de markt gelegd”, zo stelt zij. “Een dergelijk reusachtig contract levert echter problemen op, bijvoorbeeld voor wat betreft beheersbaarheid, marktwerking, prijsopdrijving en vendor lock-in.”
Bij de scenario’s met meerdere contracten, scoren scenario’s waarin de infrastructurele werkzaamheden in delen worden gecontracteerd beter dan scenario’s waarin dat niet gebeurt. Daarnaast geeft de expertgroep aan dat het voordeel van deze manier van aanbesteden is dat het “flexibiliteit levert om bijvoorbeeld te leren van eerdere ervaringen en het combineren met andere projecten”.
Ook wijzen de experts erop dat Denemarken, Zwitserland en België er ook voor hebben gekozen om de infrastructurele werkzaamheden voor ERTMS in meerdere contracten op te delen.
Spoorbedrijven hebben de mogelijkheid om innovatieve ideeën over ERTMS in te dienen bij een innovatieloket dat ingericht is door het ministerie, ProRail en NS. Daarbij kan worden gedacht aan oplossingen voor nog openstaande vraagstukken, zoals de praktische toepasbaarheid van Level 2 en GSM-R op grote stations, de inbouw of ombouw van on-board units (OBU’s) in materieel en de inbouw of vervanging van de infrastructuur.
Bron: SpoorPro
